فضای مجازی و انسجام اسلامی

يك محقق قرآنی: تعريف درستی از كاركردهای فضای مجازی و انسجام اسلامی در اين فضا نداريم

گروه وبلاگ: مشكل عمده در شكل‌گيری انسجام اسلامی در فضای مجازی اين است كه تعريف درستی از انسجام اسلامی در اينترنت و كاركردها و قابليت‌های فضای مجازی نداريم، در حقيقت نه موضوع(فضای مجازی) را به درستی شناخته‌ايم و نه ابزار(فضای مجازی) را.

«خليل منصوری»، محقق و پژوهشگر قرآنی، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا)، با اشاره به حركت‌های منسجم قبلی كه از سوی ايرانيان در اينترنت انجام شده، بيان كرد: تا كنون در فضای مجازی حركت‌های منسجمی از سوی ايرانيان مثل مسئله‌ «پرشين‌گلف»(خليج فارس) ديده شد و با توجه به همين پيشينه می‌توان در زمينه انسجام اسلامی هم به چنين حركت‌هايی دست زد.

منصوری اضافه كرد: برای مثال زمانی كه در فضای مجازی كاربران هم زمان به اشكال مختلف يك محتوا را القا كنند، دشمن عقب نشينی می‌كند و راه را برای بروز انسجام اسلامی باز می‌كند و ترس و دلهره‌ای در دشمنان ايجاد می‌شود و از همين ترس و دلهره‌ دشمن انسجام اسلامی تجلی پيدا می‌كند.

وی درباره راهكارهای تقويت انسجام اسلامی در فضای مجازی عنوان كرد: با محور قرار دادن قرآن و توجه به اين نكته كه خداوند بر اين اعتقاد است كه همه انسان‌ها بايد حول يك محور بچرحند و تشكيل يك امت را بدهند بايد به راهكارهای انسجام اسلامی دست پيدا كرد.

ابعاد انسجام اسلامی:

انسجام يك بعد بينشی دارد و يك بعد عملی، ما افرادی داشته‌ايم كه در حوزه‌ی كنش‌ها عمل كرده‌ و چون اين اعمال بدون پشتوانه بينشی و نگرشی است، اكثراً اشتباه كرده‌اند

اين پژوهشگر با اشاره به اينكه امت عبارت است از شهروندان هم عقيده‌، گفت: از نظر قرآن انسجام و وحدت در حوزه عقيده افراد شكل می‌گيرد به همين دليل برای تقويت انسجام اسلامی اول خدا به عنوان محور تمام هستی و دوم بايد قرآن را كه برای هدايت آمده است، محور حركت قرار بگيرد و در نهايت باعث هم عقيده شدن شود.

منصوری اضافه كرد: فضای مجازی بيشتر در حوزه انديشه است و بر جسم انسان با واسطه تأثير می‌گذارد و از طرفی ديگر انسجام نيز اصل و بنيادش بر بينش است و اين يكسانی باعث می‌شود كه راحت‌تر بتوانيم انسجام اسلامی را در فضای مجازی گسترش دهيم و بر روی آن كار كنيم.

وی درباره مشكلات موجود در راه شكل‌گيری انسجام اسلامی در فضای مجازی عنوان كرد: مشكلی كه در راه انسجام اسلامی وجود دارد، مشكل عدم تعريف درست از انسجام اسلامی در فضای مجازی و نيز نداشتن شناخت درست از فضای مجازی و كاركردهای آن است.

اين فعال قرآنی ادامه داد: ما همه چيز را از غرب ناقص می‌گيريم، برای مثال در سال‌های نخستين كه رايانه اختراع شده‌بود ما از آن فقط به عنوان وسيله‌ای برای تايپ استفاده می‌كرديم در حالی كه رايانه در همان سال‌های اوليه هزارها كاركرد مختلف داشت.

منصوری خاطرنشان شد: ما عظمت و توانمندی‌های فضای مجازی را درك نكرده‌ايم و از طرفی ديگر تعريف درستی نيز از انسجام اسلامی در اين فضا نداريم و نمی‌دانيم هدف ما از انسجام اسلامی چيست و يا اينكه منسجم شويم برای چه؟

وظايف بلاگران در شكل‌گيری انسجام اسلامی:

زمانيكه ما بياييم در فضای سايبر به عقايد، قوميت‌ها، نژادها و به افكار يكديگر احترام بگذاريم و ديگری را با تمام تفاوت‌های موجود بپذيريم انسجام اسلامی حاصل می‌شود، يعنی در حقيقت ديگری را به عنوان يك انسان كامل بپذيريم و پذيرش و تحمل ديگری را پيدا كنيم

وی تصريح كرد: در حقيقت نه شناخت درستی از موضوع داريم نه از ابزار. برای همين بايد اين موانع را برطرف كنيم يعنی اول يك بينش درستی به كاربران درمورد فضای مجازی بدهيم و بگوييم مراد از فضای مجازی اين است و يك تعريف درست و دقيقی از فضای مجازی بدهيم و سپس انسجام را در فضای مجازی تعريف كنيم، اگر اين كار را نكنيم نمی‌توانيم در شكل‌گيری انسجام اسلامی موفق شويم.

اين بلاگر قرآنی درباره نقش بلاگران به عنوان داوطلبان اصلی اينترنت در شكل‌گيری انسجام اسلامی يادآور شد: در فضای اينترنت كه برزخ است، بلاگران بايد به اين مسئله توجه كنند با نوشتن جمله‌ای كه ممكن است مورد تمسخر قوم يا نژادی شود، آسيب‌های جدی به تشكيل انسجام اسلامی بزنند.
وبلاگ «پرديس» را اينجا ببينيد!

منصوری افزود: بلاگران بايد در به روز كردن پست‌هايشان اصل را بر هنجارهايی قرار بدهند كه انسجام را تقويت می‌كند و بايد به اين نكته توجه كرد كه در قرآن توبيخ و مجازات دنيا و آخرت برای تمسخر و اهانت و افتراء به هر شكلی كه به ديگران زده شود وجود دارد و در نهايت اين هنجارشكنی‌ها باعث نابود كردن احترام متقابل می‌شود.

وی تصريح كرد: به همين دليل در قرآن آمده‌است شما به خدايان باطل آنها اهانت نكنيد تا آنها به خدای حق شما اهانت نكنند(آيه 108 سوره انعام) يعنی اينكه اصل را بر احترام متقابل بنا بگذاريد.

اين فعال قرآنی ادامه داد: زمانيكه ما بياييم در فضای سايبر به عقايد، قوميت‌ها، نژادها و به افكار يكديگر احترام بگذاريم و ديگری را با تمام تفاوت‌های موجود بپذيريم انسجام اسلامی حاصل می‌شود، يعنی در حقيقت ديگری را به عنوان يك انسان كامل بپذيريم و پذيرش و تحمل ديگری را پيدا كنيم.

راهكار تقويت انسجام اسلامی:

با محور قرار دادن قرآن و توجه به اين نكته كه خداوند بر اين اعتقاد است كه همه انسان‌ها بايد حول يك محور بچرحند و تشكيل يك امت را بدهند بايد به راهكارهای انسجام اسلامی دست پيدا كرد

منصوری با ذكر اين نكته كه در فضای سايبر همه افراد ناشناس وارد می‌شوند، اظهار كرد: در فضای مجازی اسامی غيرواقعی است به همين دليل بلاگرها بايد در نگارش‌هايشان، تصويرسازی‌هايشان و پيام‌هايشان اصل احترام متقابل و تحمل ديگری را رعايت كنند تا به انسجام اسلامی برسيم، مگر انسجام چيست؟ پيدا كردن نقاط مشترك، عقيده مشترك و دست كم شفاف شدن اختلافات در گفت‌وگو‌های متقابل.

وی با بيان اين نكته كه نبايد انتظار داشت، اختلافات از بين برود، عنوان كرد: نمی‌توان انتظار داشت كه با رسيدن به انسجام اسلامی تمام اختلافات برطرف شود و حتی با ظهور حضرت مهدی(عج) كه خليفه تام خداوند بر روی زمين است نيز اختلافات برطرف نمی‌شود و حضرت مهدی(عج) اختلافات السنه و نژادها را پذيرفته است بنابراين بايد در جهت برطرف كردن اختلاف‌هايی كه باعث كنار گذاشته شدن افراد از جامعه می‌شوند حركت كنيم.

اين بلاگر قرآنی درباره نقش روحانيون در شكل‌گيری انسجام اسلامی در فضای مجازی بيان كرد: انسجام يك بعد بينشی دارد و يك بعد عملی، ما افرادی داشته‌ايم كه در حوزه‌ی كنش‌ها عمل كرده‌ و چون اين اعمال بدون پشتوانه بينشی و نگرشی است، اكثراً اشتباه كرده‌اند.

منصوری ادامه داد: روحانی در حوزه بينش و نگرش‌سازی و تغيير نگرش‌ها تأثيرگذار است و شناخت جديد به مخاطب می‌دهد، باتوجه به آيه 256 سوره بقره «قَد تَّبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَیِّ.» روحانی روشنگر است و به همين علت، در حوزه بينش و نگرش «رشد» را از «غی» تبيين كرده و در حوزه‌ نگرش و بينش افراد وارد می‌شود.

اين پژوهشگر قرآنی:

از نظر قرآن انسجام و وحدت در حوزه عقيده افراد شكل می‌گيرد به همين دليل برای تقويت انسجام اسلامی اول خدا به عنوان محور تمام هستی و دوم بايد قرآن را كه برای هدايت آمده است، محور حركت قرار بگيرد تا در نهايت باعث هم عقيده شدن شود

اين محقق و پژوهشگر قرآنی اظهار كرد: روحانيون بايد با اين نگاه وارد فضای مجازی شوند كه مفاهيم بينشی و عقيدتی را شناسايی و با توجه به مفاهيم امروز و به زبان روز بيان كنند، تا تأثير خودش را در نگرش افراد جامعه و كنش‌های افراد بگذارد.

وی درباره مسؤليت عمده روحانيون ابراز داشت: مسؤوليت عمده روحانيون خوانش قرآن با زبان و ادبياتی است كه برای فهم دردهای اجتماعی جامعه كاربرد دارد چون جامعه مسلمين مسئله دارد، جامعه درد دارد و دردش همين اختلافات، تفرقه‌ها و در حقيقت ناهنجاری‌هايی است كه مانع ايجاد انسجام اسلامی می‌شود.

منصوری اضافه كرد: يك روحانی، محقق و پژوهشگر قرآنی بايد در مرحله‌ نخست دردشناس باشد سپس قرآن‌شناس. يعنی بفهمد كه قرآن برای چه آمده است. دردشناس باشد تا دردها را به قرآن ارائه كند و آن چيزی را كه جواب است به جامعه عرضه كند و در اين مرحله جامعه مؤمن كنش می‌كند و بر اساس آن رهنمودها عمل كرده و نتايج آن نيز ظاهر می‌شود.

مصاحبه پيشين «خليل منصوری» را در همين رابطه اينجا ببينيد!